W prawie żywnościowym zarówno na poziomie unijnym jak i prawa krajowego co roku zmianie ulega kilkaset aktów prawnych. Przypominamy najważniejsze z nich, które miały miejsce w roku 2021. 

Harmonizacja specyfikacji dotyczących znakowania kubków na napoje

Na mocy rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2020/2151 z dnia 17 grudnia 2020 r. ustanawiającego zasady dotyczące zharmonizowanych specyfikacji w odniesieniu do oznakowania produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w części D załącznika do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko uchwalono zharmonizowane specyfikacje w odniesieniu do kilku kategorii produktów, w tym także opakowań przeznaczonych do kontaktu z żywnością w postaci kubków na napoje. 

Wzór oznakowania drukowanego, jakie powinny nosić kubki na napoje wykonane częściowo z tworzywa sztucznego został ustalony następująco („Plastic in product”): 

Od obowiązku drukowania niniejszego oznakowania wprowadzono odstępstwo, polegającego na tym, że w odniesieniu do kubków na napoje wyprodukowanych częściowo z tworzywa sztucznego wprowadzanych do obrotu przed dniem 4 lipca 2022 r. można umieszczać oznakowanie za pomocą naklejek. Natomiast w przypadku kubków wykonanych w całości z tworzywa sztucznego stosuje się następujące oznakowanie drukowane lub następujące oznakowanie grawerowane/wytłoczone („Made of plastik”):

Podobnie jak w przypadku kubków wykonanych częściowo z tworzywa sztucznego, również i w przypadku takich produktów wykonanych z plastiku w całości, możliwe jest stosowanie odstępstwa w postaci umieszczania oznakowania za pomocą naklejek. 

Więcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem:

https://foodfakty.pl/zharmonizowane-specyfikacje-dotyczace-oznakowania-kubkow-na-napoje 

Kultura bezpieczeństwa żywności prawem UE 

Na mocy rozporządzenia Komisji (UE) 2021/382 z dnia 3 marca 2021 r. zmieniającego załączniki do rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie higieny środków spożywczych w odniesieniu do zarządzania alergenami pokarmowymi, redystrybucji żywności i kultury bezpieczeństwa żywności uchwalone zostały nowe załączniki. Szczególne novum stanowi w tym zakresie rozdział XIa dotyczący kultury bezpieczeństwa żywności, które dotychczas nie stanowiło przedmiotu regulacji prawa unijnego. Zgodnie z przepisami niniejszego załącznika podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze uzyskują, utrzymują i przedstawiają dowody potwierdzające odpowiednią kulturę bezpieczeństwa żywności poprzez spełnienie następujących wymogów:

a) zaangażowanie kierownictwa, zgodnie z pkt 2, oraz wszystkich pracowników w bezpieczną produkcję i dystrybucję żywności;

b) wiodąca rola w zakresie produkcji bezpiecznej żywności i angażowania wszystkich pracowników w praktyki w zakresie bezpieczeństwa żywności;

c) świadomość zagrożeń dla bezpieczeństwa żywności oraz znaczenia bezpieczeństwa i higieny żywności wśród wszystkich pracowników przedsiębiorstwa;

d) otwarta i jasna komunikacja między wszystkimi pracownikami w przedsiębiorstwie, w ramach danego działania i między kolejnymi działaniami, w tym informowanie o odstępstwach i oczekiwaniach;

e) dostępność wystarczających zasobów do zapewnienia bezpiecznego i higienicznego obchodzenia się z żywnością.

Więcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem:  

https://foodfakty.pl/kultura-bezpieczenstwa-zywnosci-oficjalnym-prawem-ue 

Plan Rozwoju Rolnictwa Ekologicznego według Komisji Europejskiej

Komisja Europejska opracowała Plan Rozwoju dla Rolnictwa Ekologicznego. Jego głównym celem jest wsparcie rolnictwa ekologicznego oraz zwiększenie skali jego produkcji do 25% w stosunku do całej produkcji rolnej w Unii Europejskiej jeszcze przed 2030 r. Rozwój rolnictwa ekologicznego stanowi szczególnie istotny element kompleksowych zmian w Unii Europejskiej takich jak Europejski Zielony Ład, strategia „Od pola do stołu” oraz strategia w zakresie bioróżnorodności.  

Osiągnięcie skali produkcji ekologicznej rzędu 25% ma zostać urzeczywistnione poprzez realizację 23 konkretnych działań skupionych wokół 3 głównych osi takich jak: zwiększenie konsumpcji, wzrost produkcji oraz dalszy zrównoważony rozwój sektora rolnictwa ekologicznego. W ramach realizacji niniejszego planu Komisja planuje podjąć następujące działania:

• promowanie rolnictwa ekologicznego oraz logo produkcji ekologicznej tj. „ekoliścia”
• promowanie ekolingczych stołówek oraz tzw. „zielonych”, ekologicznych zamówień publicznych oraz ekoinnowacji 
• wspieranie ekologicznych planów dla szkół
• zachęcanie do konwersji, inwestycji oraz wymiany najlepszych praktyk 
• rozwój sektora analiz w celu zwiększenia przejrzystości rynku 
• wsparcie dla organizacji łańcucha dostaw
• wspieranie lokalnej, niewielkiej produkcji oraz krótkich łańcuchów dostaw
• rozwój żywienia zwierząt zgodnie z zasadami ekologicznej produkcji 
• zmniejszenie wpływu na klimat i środowisko 
• poprawa bioróżnorodności oraz zwiększenie plonów
• podniesienie dobrostanu zwierząt. 

Więcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem:  

https://foodfakty.pl/plan-rozwoju-rolnictwa-ekologicznego-wg-ke 

Wytyczne dotyczące unijnych przepisów ws. tworzyw sztucznych jednorazowego użytku 

31 maja 2021 r. Komisja Europejska opublikowała wytyczne w zakresie stosowania przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. Opracowanie zawiera szereg wskazówek związanych ze stosowaniem nowych przepisów. Przede wszystkim:

• doprecyzowano niektóre definicje i pojęcia budzące szczególne wątpliwości interpretacyjne takie jak np. polimer, plastik czy produkt jednorazowy;
• wyjaśniono relację jaka zachodzi pomiędzy przepisami dyrektywy 2019/904 oraz dyrektywy 94/62/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych;
• określono specyficzne kryteria dla konkretnych grup produktów takich jak np. pojemniki na żywność; opakowania oraz materiały przeznaczone do pakowania; sztućce, talerze, słomki oraz mieszadełka; opakowania przeznaczone do napojów, w tym także butelki, puszki, przykrywki etc; charakterystyczne elementy określonych kategorii produktów, kluczowe dla ich rozróżniania; lekkie torebki plastikowe; patyczki kosmetyczne; podpaski, tampony i aplikatory do tamponów; mokre chusteczki; wyroby tytoniowe zawierające filtry. 

Więcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem:  

https://foodfakty.pl/ke-opublikowala-wytyczne-dotyczace-unijnych-przepisow-w-sprawie-tworzyw-sztucznych-jednorazowego-uzytku 

Inicjatywa ws. zakazu chowu klatkowego 

30 czerwca 2021 r. Komisja Europejska zobowiązała się do opracowania odpowiednich regulacji zmierzających do wprowadzenia zakazu chowu klatkowego w UE jeszcze przed 2023 rokiem. Działanie Komisji stanowi pozytywną odpowiedź na rezolucję Parlamentu Europejskiego, który dnia 10 czerwca 2021 r. przegłosował rezolucję dotyczącą zakazu hodowli klatkowej w Unii Europejskiej. Więcej na temat rezolucji znajdziesz TUTAJ. 

W efekcie planowanych zmian, hodowla klatkowa zwierząt miałaby zostać stopniowo wycofana w odniesieniu do niektórych gatunków zwierząt. Aby jednak ten cel mógł zostać osiągnięty, konieczne jest uchwalenie szeregu przepisów, które pozwolą dostosować się producentom do nowych wymogów. Dodatkowo, państwa członkowskie, są uprawnione do korzystania Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, które mają zapewnić stopniowe i ekonomicznie opłacalne przejście na hodowlę bezklatkową.  

Zgodnie z informacjami opublikowanymi przez Komisję, wniosek o zmianę regulacji będzie dotyczył w szczególności:

- „zwierząt już objętych prawodawstwem: kur niosek, loch i cieląt;

- innych zwierząt wymienionych w europejskiej inicjatywie obywatelskiej: królików, młodych kur, hodowlanych kur niosek, hodowlanych kur brojlerów, przepiórek, kaczek i gęsi. W przypadku tych zwierząt Komisja zwróciła się już do EFSA (Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności) o uzupełnienie istniejących dowodów naukowych w celu określenia warunków koniecznych do wprowadzenia zakazu stosowania klatek”. 

Więcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem: 

https://foodfakty.pl/ke-poparla-inicjatywe-ws-zakazu-chowu-klatkowego 

Szczególne środki ws. Afrykańskiego pomoru świń /ASF/ w Polsce 

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 sierpnia 2021 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. 2021 poz. 1485) wprowadziło szereg zakazów i nakazów mających zastosowanie w różnorakich sytuacjach i okolicznościach związanych z występowaniem afrykańskiego pomoru świń. 

Ustawodawca polski, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt. 1) niniejszego rozporządzenia nakazał m.in.:

a) utrzymywanie świń w odrębnych, zamkniętych pomieszczeniach, w których są utrzymywane tylko świnie, mających oddzielne wejścia oraz niemających bezpośredniego przejścia do innych pomieszczeń, w których są utrzymywane inne zwierzęta kopytne,

b) zabezpieczenie budynku, w którym są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt wolno żyjących i domowych,

c) wyłożenie mat dezynfekcyjnych przed wejściami do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie, i wyjściami z tych pomieszczeń, przy czym szerokość wyłożonych mat powinna być nie mniejsza niż szerokość danego wejścia lub wyjścia, a długość – nie mniejsza niż 1 m, a także stałe utrzymywanie tych mat w stanie zapewniającym skuteczność działania środka dezynfekcyjnego,

d) karmienie świń paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt wolno żyjących i domowych. 

Więcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem: 

https://foodfakty.pl/szczegolne-srodki-ws-afrykanskiego-pomoru-swin-asf-w-polsce 

Nowy wymiar Wspólnej Polityki Rolnej

20 października opublikowana została rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie strategii „od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego. 

Dokument stanowi kolejny krok w celu realizacji nowych założeń Wspólnej Polityki Rolnej, zmierzającej do wdrożenia postanowień Europejskiego Zielonego Ładu oraz strategii „od pola do stołu”. Jej podstawowym zadaniem jest ukierunkowanie produkcji rolnej w Unii Europejskiej na dostarczanie konsumentom żywności charakteryzującej się wysoką jakością, która jednocześnie będzie produkowana przede wszystkim z poszanowaniem środowiska naturalnego i dobrostanu zwierząt, przy jednoczesnej dbałości o zachowanie bioróżnorodności oraz ochronę klimatu, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności obniżenia poziomu emisji gazów cieplarnianych. Aby jednak osiągnięcie tych celów stało się możliwe, konieczne jest wydanie szeregu aktów prawnych, dzięki którym możliwe stanie się realizowanie zamierzonych postulatów. 

Więcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem: 

https://foodfakty.pl/nowy-wymiar-wspolnej-polityki-rolnej-rezolucja-parlamentu-europejskiego 

Dwutlenek tytanu (E171) zakazany w paszach 

Ze względu na liczne wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa stosowania barwnika w postaci dwutlenku tytanu, na mocy rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2021/2090 z dnia 25 listopada 2021 r. odmówiono udzielenia zezwolenia na stosowanie ditlenku tytanu (E 171), jako dodatku paszowego dla wszystkich gatunków zwierząt. Dwutlenek tytanu (E 171) dotychczas wpisany był w kategorii „dodatki sensoryczne”, w grupie funkcjonalnej „barwniki – substancje, które dodają kolorów lub przywracają kolory w paszach”. Istniejące  zapasy tego  dodatku oraz zawierające go premiksy mają zostać wycofane z obrotu do dnia 20 marca 2022 r. Również materiały paszowe i mieszanki paszowe wyprodukowane z wykorzystaniem dwutlenku tytanu lub premiksów, przed dniem 20 marca 2022 r. Mają zostać wycofane z obrotu, jednakże w takim wypadku ustawodawca przewidział nieco dłuższy czas na ich wycofanie, ponieważ ma ono nastąpić do dnia 20 czerwca 2022 r.

Więcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem:  

https://foodfakty.pl/dwutlenek-tytanu-e-171-zakazany-w-paszach 

Nowelizacja ustawy o odpadach - żywność a pasza 

Ustawodawca zdecydował się na wyłączenie z zakresu przepisów ustawy o odpadach „substancji, które są przeznaczone do użycia jako materiały paszowe w rozumieniu art. 3 ust. 2 lit. g rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2009 (…) i w których skład nie wchodzą produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 oraz które nie zawierają tych produktów.”. Innymi słowy, żywność będzie mogła być przeznaczana na cele paszowe, pod warunkiem spełnienia pewnych określonych wymogów. Przepisy wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. 

Więcej informacji na ten temat znajdziesz pod adresem: 

https://foodfakty.pl/ustawa-o-odpadach-wazna-nowelizacja-dla-branzy-spozywczej